Meaning-based leadership: hoe betekenis teams in beweging brengt

Meaning-based leadership: hoe betekenis teams in beweging brengt

Veel organisaties hebben een belangrijk probleem: ze weten welke strategie ze willen, maar krijgen die strategie niet goed uitgevoerd. Het onderzoek ‘Meaning-based leadership, empowering leadership, and team strategy implementation’ laat zien dat leiderschap dat nadruk legt op de betekenis van het werk — meaning-based leadership — teams helpt om strategie wél uit te voeren. Maar dat werkt niet vanzelf. Leiders moeten ook ruimte en vertrouwen geven. Dan pas ontstaat echte beweging.

Dit wetenschappelijke artikel is gebaseerd op onderzoeksdata uit de praktijk van The Better Company.

Wat is het idee?

Organisaties hebben een reden van bestaan: hun purpose. Dat is niet alleen wat ze doen, maar vooral waarom ze het doen. Die waarom-kant heeft vaak met waarden te maken. Maar de achterliggende redenen blijven vaak vaag. Mensen weten dan niet goed waarom hun werk ertoe doet.

Meaning-based leadership betekent: leiders praten actief over die redenen en maken duidelijk welke waarden belangrijk zijn. Dat helpt mensen om te snappen waarom hun werk betekenis heeft. En wanneer teams dat samen begrijpen, spreken we van alignment: gedeelde waarden en eenzelfde kijk op wat belangrijk is. Alignment maakt samenwerken makkelijker en zet mensen in beweging.

Wat heeft het onderzoek gevonden?

Kort gezegd heeft dit onderzoek aangetoond dat:

• Wanneer leiders de onderliggende waarden voor het team zichtbaar maken, resulteert dat tot een sterker gedeeld begrip (meer value alignment).
• Teams die sterk op één lijn zitten qua waarden, voeren strategie beter uit.
• Maar: die keten werkt vooral goed als leiders ook ‘empoweren’ — ze geven teams ruimte en vertrouwen om zelf te handelen.
• Zonder empowerment kan betekenisgeving frustratie opleveren. Dan blijft het effect klein of werkt het averechts.

Met andere woorden: betekenis zaaien is goed. Maar zonder de ruimte om te handelen, bloeit het niet.

Waarom werkt het?

Waarden maken duidelijk waarom iets belangrijk is. Als een leider die waarden steeds weer uitlegt en verbindt aan het werk, snappen mensen beter wat er van hen verwacht wordt. Dat maakt het makkelijker om samen te werken aan de strategie. Empowering leadership zorgt dat mensen ook daadwerkelijk actief worden. Het geeft hen het gevoel: “Ik mag iets doen. Ik kan iets betekenen.” Dat vergroot de kans dat de strategie daadwerkelijk wordt uitgevoerd.

Praktische tips voor managers en HR

• Vertel het waarom. Maak het concreet. Noem voorbeelden van hoe het werk bijdraagt aan het grotere doel.
• Geef ruimte. Vertrouw je team. Laat ze kiezen hoe ze bijdragen. Autonomie versterkt motivatie.
• Zorg voor gedeelde taal. Spreek met je team over waarden. Doe dit regelmatig. Zo ontstaat alignment.
• Vertaal strategie naar teamniveau. Vraag: wat betekent deze strategie voor ons team? Wat doen we morgen anders?
• Meet alignment. Vraag teams naar hun gedeelde waarden. Dat geeft een praktisch stuuringspunt.
• Combineer met training. Leer leiders om zowel betekenis uit te dragen als teams te empoweren. Beide vaardigheden horen bij elkaar.

Waar moet je op letten?

De studie toont sterke verbanden. Maar het is geen strak experiment dat definitief aantoont wat oorzaak en gevolg is. Ook weet de studie niet precies wát leiders zeggen in hun gesprekken (dat is niet gedetailleerd geanalyseerd). Daarom is het slim om veranderingen eerst als proef te doen. Start kleine pilots. Meet de effecten. Pas bijsturing toe waar nodig.

Conclusie

Meaning-based leadership kan strategie van woorden naar daden brengen. De sleutel is alignment: een gedeeld begrip van de waarden achter het werk. En om dat te laten werken, moet je teams ook echt de ruimte geven om te handelen. Maak strategie dus niet alleen een top-down document. Verbind die strategie met waarden. En geef teams het vertrouwen om daar praktisch mee aan de slag te gaan.

Wil je het volledige wetenschappelijk artikel lezen? Bestel het artikel dan via de Journal of Occupational and Organizational Psychology, – 98(3), Article e70044 – 2025.