Door: Jasper Pabst
Excellente organisaties zijn niet persé excellent omdat zij een excellente strategie hebben, maar omdat zij er in slagen deze strategie als collectief excellent uit te voeren. De implementatie en executie van je strategie is dus een enorm belangrijke factor in het realiseren van de waarde die je er mee voorziet. Strategie gaat dus ook om uitvoering. Zonder uitvoering geen strategie. Dan blijft het enkel een ambitie, een richting en een plan op papier.
Strategie implementatie en executie
Strategie implementatie omvat een nauwkeurig en samenhangend geheel van acties en condities die het mogelijk maakt dat iedereen in de organisatie kan bijdragen aan de gezamenlijke ambitie. Het vraagt om congruentie tussen je richting, middelen en mensen. Niets nieuws, zal je zeggen. En dat is ook zo.
Veel organisaties die we zien, zijn ook bezig met de implementatie en executie van hun strategie. ‘Wij hebben onze strategie al vertaald naar een passende sturing, structuur en procesinrichting en verantwoordelijkheden liggen zo laag mogelijk. Elk team draagt hier actief aan bij’, is een vaak gehoorde reactie. Elke organisatie gebruikt hierin, passend binnen de eigen context, een eigen methode. Of dat nu gaat om de OGSM-methode, Hoshin Kanri, High-Performing-Teams, Scaled Agile, etc., veel organisaties omarmen een werkwijze om de strategie te vertalen naar de dagdagelijkse praktijk en weer terug om de voortgang te monitoren. Echter, wel op basis van de aanname dat de organisatie al aligned is op de strategie. Op basis van meer dan 10 jaar onderzoek en data zien wij dat dit alignment er simpelweg niet is. Er is dus nog veel meer te halen uit de implementatie van je strategie om te komen tot een effectievere uitvoering er van met een sterker presteren als gevolg.
Strategie is mensenwerk
Ben je al goed bezig met het implementeren en uitvoeren van je strategie, blijf dat vooral doen! Maar we weten dat er nog meer rendement is te halen uit hoe je dat doet. Strategie is namelijk ook mensenwerk. Het is niet de strategie die iets doet, maar het samenspel van het gedrag van de mensen in een organisatie. En om met al die mensen samen effectief uitvoering te kunnen geven aan de strategie, is ‘strategisch alignment’ van groot belang. Zonder alignment blijft effectieve uitvoering van je strategie uit. En zoals hierboven al is beschreven; zonder uitvoering, geen strategie.
Strategisch alignment gaat over de mate waarin er een gezamenlijk begrip is van de bij de strategie horende doelen (wat willen we bereiken), keuzes (hoe gaan we dat bereiken) en waarden (wat maakt deze strategie relevant). En een feit is, dat wij als mensen allemaal per definitie ‘biased’ zijn. Oftewel, we kijken allemaal door ons eigen filter naar onze eigen subjectieve realiteit. En dat geldt ook zo voor strategie. Hoe vaak je de strategie ook uitlegt of communiceert, en ondanks het feit dat we allemaal naar dezelfde woorden en begrippen kijken en luisteren; iedereen geeft toch op zijn of haar eigen manier betekenis aan deze strategie. En betekenis geeft richting aan gedrag en actie. En als al die betekenissen van de mensen in je organisatie net even iets anders zijn, beweegt iedereen net even een andere kant uit. Daarmee verliest het geheel aan effectiviteit en efficiëntie en ga je minder snel dan je wil. Zie het als roeien. Er is veel meer ‘flow’ als de roeiers in de boot samen het juiste ritme, de juiste timing van de slag en richting hebben. Wij pleiten er dan ook voor, ongeacht waar je zit in je proces van strategie implementatie en realisatie, om gericht te werken aan het verhogen van het strategisch alignment in je organisatie. Daarmee benut je het volledige potentieel van je strategie, zonder afbreuk te doen aan de koers die je al hebt ingezet in de implementatie van je strategie. Het is dus een aanvulling op wat je al doet.
Haal er uit wat er in zit
We zien het eigenlijk bij elke organisatie. Wanneer we een eerste alignmentmeting uitvoeren, als middel om op basis van data te werken aan effectievere strategie implementatie en executie, is er altijd sprake van disalignment. Ongeacht of er al veel inspanningen zijn verricht in het vertalen van de strategie naar de praktijk. Oftewel, mensen zitten nog niet op een lijn ten aanzien van wat de strategie nu echt inhoudt en er is geen gezamenlijke focus. En dat is ook niet gek. Het is mens-eigen dat we er van uit gaan dat hoe wij de wereld zien, ook zo geldt voor anderen. Daarmee gaan we er ook automatisch van uit dat we de strategie allemaal op dezelfde manier begrijpen en dezelfde kant op gaan en de juiste keuzes maken. Onze praktijk wijst uit dat dit niet zo is. Dat betekent dus ook dat er nog meer uit jouw strategie implementatie en realisatie is te halen.
Maar hoe weet je hoe het gesteld is met het strategic alignment binnen jouw organisatie, business unit of managementteam? In welke mate denken jullie hetzelfde over de waarden, keuzes en doelen waaruit de strategie is opgebouwd? Daar kom je eenvoudig achter via onze Strategic Alignment Quick Scan. De inzichten uit deze scan vormen input om zowel de strategische focus als het draagvlak te vergroten. De Strategic Alignment Quick Scan geeft je visueel inzicht in de mate waarin een groep mensen binnen jouw organisatie de strategie op dezelfde wijze interpreteert. Daarvoor gebruiken we voor zichzelf sprekende infographics in de vorm van unieke Alignment Plots die we aan de Erasmus Universiteit hebben ontwikkeld en al in vele trajecten hebben toegepast. Om jouw strategie meetbaar te maken, te toetsen aan de organisatie en de uitkomst daarvan te visualiseren nemen we 3 stappen. ‘Maar waarom meten als toch bijna elke organisatie heeft te maken met disalignment?’, hoor ik je denken.
Evidence-based management
De wetenschap heeft onomstotelijk aangetoond dat strategisch alignment één van de sterkste voorspellers is van het presteren van de organisatie. Het is daarmee van wezenlijk belang om in je strategie-executie actief te sturen op de mate van het alignment in je organisatie. Hoe hoger het alignment, hoe effectiever de executie van de strategie en het presteren van de organisatie.
Maar om te kunnen sturen op alignment, moet je wel weten aan welke ‘knoppen’ je hebt te draaien. En daar komt opnieuw de wetenschap om de hoek kijken. Op dit moment kennen we zo’n 40 ‘drivers van alignment’. Dat zijn factoren die alignment versterken of belemmeren. De drivers van alignment gaan in essentie allemaal over leiderschap, gedrag en cultuur. Ze geven richting aan HOE je de juiste condities creëert in de unieke context van jouw organisatie om de strategie effectief uit te kunnen voeren en te realiseren.
Met onze uitgebreide Strategic Alignment Scan meten we niet alleen hoe aligned jouw organisatie is ten aanzien van jouw strategie. We geven ook inzicht in de belangrijkste ‘drivers’ op het gebied van leiderschap, gedrag en cultuur, factoren die het alignment binnen jouw organisatie beïnvloeden. We zien over het algemeen dat van de 40 drivers die we kennen, er 3 tot 5 in jouw organisatie zijn aan te wijzen die de meeste impact zullen maken. Op teamniveau krijg je op deze manier de juiste aandachtspunten teruggekoppeld binnen de context van het grotere geheel. Zo krijg je een haarfijn handelingsperspectief om de juiste interventies toe te passen op de juiste plaats binnen jouw organisatie.
Toepasbaarheid in de praktijk
Strategie is een continu proces. Het is nooit af. Elk moment biedt dan ook een mogelijkheid om meer uit je strategie implementatie en executie te halen. Onze best practice daarin is:
- Betrek de organisatie bij het concretiseren van je strategie in doelen (WAT), keuzes (HOE) en waarden (Waarom) in begrijpelijke taal;
- Objectiveer de mate van het strategisch alignment in je organisatie (ten opzichte van deze doelen, keuzes en waarden) en welke drivers in jouw unieke context het alignment beïnvloeden;
- Werk gericht aan het versterken van het alignment op de doelen, keuzes en waarden van je strategie aan de hand van de drivers ‘die het in jouw organisatie doen’;
- Breng dan op basis van collectief alignment een gezamenlijke focus aan; welke doelen, keuzes en waarden zijn het meest relevant voor de komende periode;
- Werk vanuit dat gezamenlijk begrip en gezamenlijke focus verder aan ‘strategy-deployment’; de doorvertaling naar de dagelijkse praktijk waarbij je congruentie borgt tussen richting, sturing, structuur, processen, systemen, mensen en middelen.
Daarmee borg je dat gezamenlijk begrip van je strategie (alignment) de juiste richting geeft aan collectieve acties en je daadwerkelijk stuurt op wat je met je strategie hebt voorzien. Daarbij, maar zeker niet minder belangrijk, bouw je aan duurzaam alignment door de voor jouw organisatie relevante drivers gericht te ontwikkelen. Je creëert daarmee een basisconditie die de organisatie in staat zal stellen om versneld naar een toestand van hoge alignment en effectieve executie terug te keren, elke keer als je je strategie weer herijkt, aanscherpt of vernieuwt.
